Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy

W związku z wypadkiem przy pracy, definiowanym jako zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, które spowodowało uraz lub śmierć i nastąpiło w związku z wykonywaną pracą, poszkodowanemu pracownikowi może przysługiwać szereg świadczeń.

Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, które mogą przysługiwać poszkodowanemu z ZUS-u:

• zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru;
• świadczenie rehabilitacyjne w wysokości 100% podstawy wymiaru;
• renta z tytułu niezdolności do pracy;
• jednorazowe odszkodowanie dla osoby poszkodowanej (o ile zostanie określony trwały uszczerbek na zdrowiu) lub uprawnionych członków rodziny (w przypadku śmierci pracownika).

Warto wiedzieć, że świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, jakie przysługują z ZUS-u, nie wyczerpują wszystkich możliwości dochodzenia roszczeń z tego tytułu. Możliwe jest także ubieganie się o stosowne świadczenia bezpośrednio od pracodawcy bądź jego ubezpieczyciela, o ile wykupił polisę OC obejmującą ochroną ubezpieczeniową szkody pracownicze (odpowiedzialność cywilnoprawna). Pamiętajmy jednak, że odpowiedzialność ta ma charakter uzupełniający w stosunku do świadczeń wypłacanych przez ZUS i pełni przede wszystkim rolę kompensacyjną.

Jak uzyskać cywilnoprawne świadczenia z tytułu wypadku przy pracy?

Prawo do ubiegania się o cywilnoprawne świadczenia z tytułu wypadku przy pracy będzie zależało od tego, czy pracodawca ponosi odpowiedzialność za zdarzenie. Może się ona kształtować w oparciu o zasadę winy albo zasadę ryzyka.

W pierwszym przypadku (zasada winy) koniecznym jest wykazanie konkretnych zaniedbań po stronie pracodawcy, które doprowadziły lub w znacznej mierze przyczyniły się do powstania szkody u pracownika.

W drugim przypadku (zasada ryzyka) znaczenie ma charakter prowadzonej przez pracodawcę działalności i to pracodawca ma wtedy obowiązek udowodnienia, że do wypadku przy pracy doszło z wyłącznej winy osoby poszkodowanej, wyłącznej winy osoby trzeciej bądź siły wyższej. Tylko w taki sposób może on uchylić się od odpowiedzialności za wypadek w pracy. Jeśli tego nie zrobi – poszkodowany pracownik ma prawo do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.

Oczywiście inną kwestią jest ustalenie, czy w przypadku konkretnego przedsiębiorstwa można brać pod uwagę zasadę ryzyka. W takiej kwestii warto jest skonsultować się z profesjonalnym doradcą odszkodowawczym.

Cywilnoprawne świadczenia z tytułu wypadku przy pracy – rodzaje

Zaistnienie wypadku przy pracy i konieczność poddania się leczeniu powypadkowemu w związku z powstałymi obrażeniami pozwala na ubieganie się uzupełniająco o następujące świadczenia:

• zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, które ma charakter niemajątkowy;
• odszkodowanie mające charakter majątkowy, będące m.in. zwrotem poniesionych wydatków za:
  1. leczenie,
  2. specjalną dietę,
  3. dojazdy osoby poszkodowanej bądź członków rodziny do placówek medycznych,
  4. sprawowanie przez osoby trzecie opieki i pielęgnacji.

Przyznana może zostać także renta z tytułu zwiększonych potrzeb, pogorszenia widoków na przyszłość oraz częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej.

Odszkodowanie dla rodziny dla zmarłego w wypadku pracownika

Natomiast, gdy w związku z wypadkiem przy pracy doszło do śmierci pracownika, uprawnieni członkowie rodziny mają prawo uzupełniająco ubiegać się o:

• zadośćuczynienie za krzywdę spowodowaną utratą bliskiej osoby lub za naruszenie dobra osobistego (więcej na stronie odszkodowanie448.pl)
• stosowne odszkodowanie z powodu pogorszenia sytuacji materialnej;
• rentę;
• zwrot kosztów pogrzebu.

O wskazane powyżej świadczenia można ubiegać się bezpośrednio od pracodawcy bądź od właściwego zakładu ubezpieczeń. Jak już wcześniej wskazano, w drugim przypadku warunkiem koniecznym jest posiadanie przez zakład pracy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej prowadzonej działalności, która obowiązywała w dniu zdarzenia. Należy również zwrócić uwagę, czy wskazane ubezpieczenie zostało rozszerzone o klauzulę na szkody pracownicze.

Dodatkowo, jeśli mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy ze skutkiem śmiertelnym, obowiązkiem pracodawcy jest powiadomienie właściwych organów o jego zaistnieniu, m.in policji lub prokuratury oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Jeżeli pracodawca nie zrobi tego, warto samodzielnie zgłosić zdarzenie, gdyż podjęta interwencja może pomóc w ubieganiu się o należne świadczenia z tytułu wypadku przy pracy.

Przedawnienie cywilnoprawnych świadczeń z tytułu wypadku przy pracy

Jak każde roszczenie, również prawo ubiegania się o cywilnoprawne świadczenia z tytułu wypadku przy pracy ulega przedawnieniu. Co do zasady termin przedawnienia wynosi 3 lata od momentu zaistnienia wypadku przy pracy. Jeśli jednak w związku z wypadkiem przy pracy dojdzie do popełnienia przestępstwa, a postępowanie karne zakończy się prawomocnym wyrokiem skazującym, termin przedawnienia ulega wydłużeniu do 20 lat.

Autor: Katarzyna Paszenda